مطالعۀ تطبیقی درون‌مایه‌های غزل شریف رضی و فخرالدّین عراقی

Authors

Abstract:

شریف رضی (406 هـ.) شاعر و ادیب عرب و فخرالدّین عراقی (688 هـ.) شاعر نامور ایرانی از جمله شاعران برجسته‎ای هستند که در قالب غزل، سروده‎های دلنشینی از خود بر جای نهاده‎اند و هر یک، با توجّه به عوامل بیرونی و درونی و نیز توانایی خویش، از آن به عنوان ابزاری به منظور بیان اندیشه و عواطف خود بهره جسته‎اند. اشعار عاشقانۀ رضی و عراقی با وجود فاصلۀ زمانی و تفاوت زبانی، دربردارندۀ مفاهیم و اندیشه‎های همسان بسیاری است. این امر، نگارندگان را بر آن داشت تا با استفاده از شیوۀ تطبیق اندیشه‎های عاشقانۀ دو شاعر، به جستجو دربارۀ مضامینی بپردازند که در غزلشان به دو شاعر هویّت می‎بخشند. مقالۀ حاضر در پی آن است ضمن بررسی ویژگی‎های ادبیّات تغزّلی دو شاعر، به رهیافتی از طرز تفکّر و مشرب اعتقادی آن‌ها دست یابد. با عنایت به نتایج به دست آمده، غزل دو شاعر، از مبنایی عرفانی و آرمانی سرچشمه می‎گیرد و دارای مشابهت‎های مضمونی، همچون وفاداری، پاکدامنی، بلندهمّتی و... است که این امر، از نوعی همسویی اندیشگانی در غزلشان حکایت دارد.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی رابطۀ بینامتنی دو غزل از فخرالدین عراقی و حافظ (مقایسه غزلی استقبال شده از فخرالدین عراقی توسط حافظ)

از جمله مقو له‌های نقد ادبی نقد نفوذ یا تأثیر و تأثّر شعرا نسبت به هم‌دیگر است، ریشه‌یابی کیفیت و کشف کمیت أخذ و اقتباس مضامین و موضوعات موجود در آثار سخنوران میزان نوآوری  و تقلید و تأثیر‌پذیری آنان را از یک‌دیگر نمودار می سازد و در تشخیص سبک شخصی  به خواننده کمک می کند. البته مقایسه عظمت‌ها نه از باب تصور وجوه تشابه بلکه به منظور دریافتن تنوع تجلّیات علو و جمال و به قصد شناختن...

full text

بررسی مقایسه ای تغزّل شریف رضی و غزل سعدی

از رهگذر ادبیات مقایسه ای، در این پژوهش، تلاش نموده­ایم تصاویر و مضامین به کار رفته در غزلیات شریف رضی و سعدی را با هم مقایسه کنیم و تطبیق دهیم. علی­رغم اینکه تفاوت­های زیادی در سبک غزل سرایی و نوع نگرش آنها نسبت به مسأله عشق، وجود دارد؛ عناصر و مضامین مشترک فراوانی در غزلیات این دو شاعر دیده می­شود که اگر این مسأله­ی را نه از باب تقلید سعدی که از باب توارد بدانیم؛ باز هم دلایلی چون آشنایی سعدی...

full text

بررسی مقایسه ای تغزّل شریف رضی و غزل سعدی

از رهگذر ادبیات مقایسه ای، در این پژوهش، تلاش نموده­ایم تصاویر و مضامین به کار رفته در غزلیات شریف رضی و سعدی را با هم مقایسه کنیم و تطبیق دهیم. علی­رغم اینکه تفاوت­های زیادی در سبک غزل سرایی و نوع نگرش آنها نسبت به مسأله عشق، وجود دارد؛ عناصر و مضامین مشترک فراوانی در غزلیات این دو شاعر دیده می­شود که اگر این مسأله­ی را نه از باب تقلید سعدی که از باب توارد بدانیم؛ باز هم دلایلی چون آشنایی سعدی...

full text

زن از دیدگاه فخرالدین عراقی

در عرفان اسلامی از قر نها پیش برخورد بسیار پیشرفته ای با زنان وجود داشتهو در مواردی که لازم بوده مانند مراحل خودسازی و سیر و سلوک، هیچ تفاوتیبین زن و مرد قائل نشده و در مواردی حتی زن را والاتر و ارزشمندتر در نظرگرفته و حقوق فوق العاده ای برای زن قائل بوده است که چون بر پایه دو عنصراصلی یعنی «معنویت و عشق » بوده، زن را به مقام و ارزش شایسته او می رساندو زنان می توانند یکی از واسطه های برتر در عر...

full text

وجدانیّات در اشعار شریف رضی

بی­گمان عاطفه از بارزترین عناصر شعر است تا بر مخاطب اثر بگذارد و از محیط پیرامون خود، اثر پذیرد . به شعری که این عاطفه، به شکل چشمگیری در آن نمایان باشد، شعر وجدانی گفته می‌شود.  واژه­ی وجدان، بر معانیی مانند: خشم، عشق، درد و شادی دلالت دارد. ومصطلح وجدان شامل احساساتی چون لذت، درد و حالت­هایی است که یک فرد در درون خویشتن می‌یابد. شعر وجدانی شعری است مالامال از عواطف سرکش و طغیان­گر که اندرون ف...

full text

نشانه‌شناسی "پیر" در اشعار فخرالدین عراقی

فخرالدین عراقی یکی از عارفان بزرگ فرهنگ ما است که در قالب تعبیرهایی شاعرانه، اندیشه‌ها و تجربه‌های ناب عرفانی خود را ترسیم نموده است. در این پژوهش،شخصیت پیر به عنوان یکی از عناصر بنیادین عرفان بررسی شده‌است. از مهم‌ترین یافته‌های این تحقیق آن است که کاربست نشانۀ زبانی پیر در عراقی به گونه‌ای است که آن را از ژرف‌ساخت و کارکردی متفاوت با شخصیت رسمی و سنتی پیر برخوردار کرده است. در این رویکرد تازه...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 7  issue 26

pages  21- 41

publication date 2017-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023